بررسی مضامین سیاسی در شعر احمد محرم

در دوره ی معاصر صحنه ی سیاست همواره از مهمترین زمینه های سرایش شعر بوده است و شاعران متعددی در این عرصه ظهور یافته و به شهرت جهانی رسیده اند. احمد محرم شاعر معاصر مصری از جمله ی این شاعران است که توانست، قدرت و توان شعری خود را در جهت دفاع از حقوق ملّت مصر و انتقاد از دستگاه حاکم یا دفاع از عملکرد صحیح حاکمان بکارگیرد، و در این زمینه به شاعر سیاست، شاعر دین و شاعر جهان عرب ملقّب شود. محرّم بر خلاف دیگر شاعران هم دوره اش که از آوازه ی بلندی هم برخوردار بودند و خود را از عرصه ی سیاست و درگیری های سیاسی دور نگه داشته بودند، وی تقریباً در تمامی صحنه های سیاسی حضور داشت، چه در حوادث سیاسی داخلی و چه در درگیری های جنجالی خارجی. و با سروده های خود مواضع سیاسی اش را آشکارا بیان می کرد. از سوی دیگر وی در حساس ترین دوران سیاسی مصر می زیست، دورانی که پر از آشوب ها و درگیریهای سیاسی بود و مصر کانون تمام این حادثه ها به شمار می رفت. به همین جهت محرم را می توان سیاسی ترین شاعر دوران معاصرخود دانست بدون شک دیوان سیاسیات وی گواه روشنی بر این مدّعی می باشد. احمد محرم از شاگردان و طرفداران و مریدان سرسخت مکتب سیّد جمال الدین اسد آبادی و محمد عبده می باشد و در سروده های خود از آن دو بسیار تأثیر پذیرفته است به گونه ای که محرم تمام اشعار خود را به دفاع از دین و سیاست اختصاص داده است. در آثار و سروده های محرم می توان به خوبی ردپای دیدگاه ها و نظریّات محمد عبده را یافت، دیدگاههای اصلاح طلبانه ای که خواهان تغییر در دستگاه حاکمه و تشکیل حکومتی اسلامی بود. اما جریان های مخالف سیاسی مانع از آن شد که حکومتی با پایه های مستحکم اسلامی شکل گیرد. محرم به عنوان یک شاعر که در بسیاری از مسائل سیاسی دخالت می کرد بر بسیاری از جریان های سیاسی بسیار تأثیرگذار بود، وی توانست با سروده های خود بر افکار و آرای عمومی مردم مصر و مردم جهان عرب تاثیر بگذارد و جریانهای سیاسی را به سود ملّت مصر و جهان عرب تغییر دهد.